Σελίδες

18 Δεκεμβρίου 2020

Μέγας Ἀθανάσιος: Λόγος περί τῆς ἐνανθρωπήσεως (Μέρος 2ον)

Στο δεύτερο μέρος του λόγου περιγράφεται πώς ήταν η  ζωή  μετά την πτώση. Η φθορά, ο θάνατος και η αμαρτωλή ζωή εξαιτίας του προπατορικού αμαρτήματος οδήγησαν στην θεία επέμβαση και την ενανθρώπιση του Λόγου, ώστε να μην χαθεί το ανθρώπινο γένος εξαιτίας των αμαρτιών του:

Έτσι, λοιπόν, έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο και θέλησε να μείνει στην κατάσταση της αφθαρσίας. Οι άνθρωποι όμως αδιαφόρησαν και απομακρύνθηκαν από το Θεό. Σκέφτηκαν και επινόησαν για τον εαυτό τους την κακία. Και όπως είπαμε προηγουμένως, καταδικάστηκαν στην ποινή του θανάτου, με την οποία τους είχε προειδοποιήσει ο Θεός· στο εξής δεν ζούσαν στην κατάσταση για την οποία είχαν πλαστεί. Οι λογισμοί τους έφερναν τη φθορά και ο θάνατος κυρίευε. Μάλιστα, η παράβαση της εντολής τους επανέφερε στη φυσική τους κατάσταση ώστε, όπως ήταν πριν υπάρξουν, έτσι και τώρα με την πάροδο του χρόνου να υφίστανται τη φθορά που οδηγεί στην ανυπαρξία (και πάλι).

Διότι, αν η φύση τους ήταν τέτοια ώστε να μην υπάρχουν κάποτε, και τους κάλεσε στην ύπαρξη η ενέργεια και αγάπη του Λόγου, ήταν επόμενο ότι, όταν οι άνθρωποι αρνήθηκαν το Θεό, να καταντήσουν στην κατάσταση των μη όντων (ανυπαρξία)· διότι τα κακά είναι μη όντα (ανύπαρκτα), ενώ όντα (υπαρκτά) είναι τα καλά, εφόσον προέρχονται από τον όντα (υπάρχοντα) Θεό. 

Έτσι, έχασαν τη δυνατότητα να υπάρχουν αιώνια. Αυτό σημαίνει ότι, όταν διαλύονται, μένουν στο θάνατο και τη φθορά. Από τη φύση του λοιπόν ο άνθρωπος είναι θνητός, επειδή προήλθε από την ανυπαρξία. Θα μπορούσε βέβαια, λόγω της ομοιότητάς του με τον όντα Θεό, αν έμενε πιστός στη σχέση μαζί του, να καταργούσε αυτή τη φθορά της φύσεώς του και να γινόταν άφθαρτος. 

Το λέει και η Σοφία (Σολομώντα): «Η τήρηση των εντολών φέρνει την αφθαρσία». Όντας λοιπόν άφθαρτοςο άνθρωπος, θα ζούσε όπως ο Θεός· κι αυτό το λέει η Αγία Γραφή: «Εγώ είπα ότι μπορείτε να γίνετε όλοι θεοί και παιδιά του ύψιστου Θεού· αλλά σεις πεθαίνετε ως φθαρτοί άνθρωποι και πέφτετε όπως πέφτουν από την εξουσία οι άρχοντες».

Ο Θεός δεν μας έπλασε μόνο από το μηδέν αλλά μας δώρησε με τη χάρη του Λόγου του και τη δυνατότητα να ζούμε σύμφωνα με το θέλημά του. Οι άνθρωποι όμως αρνήθηκαν τα αιώνια· με συμβουλή του διαβόλου επέστρεψαν στη φθορά της φύσεως και έγιναν οι ίδιοι αίτιοι της καταστροφής τους εισάγοντας στη ζωή τους το θάνατο. Ενώ είχαν, όπως είπα παραπάνω, φθαρτή φύση, μπορούσαν, αν έμεναν σταθεροί στην καλωσύνη, να ξεπεράσουν τη θνητότητα της φύσης μετέχοντας στη χάρη του Λόγου.

Επειδή συνυπήρχε μέσα τους ο Λόγος, δεν θα τους επηρέαζε η φυσική φθορά καθώς το λέει και η Σοφία (Σολομώντα): «Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο για να μένει άφθαρτος και ν’ αποτελεί εικόνα της δικής Του αΐδιας φύσεως. Από φθόνο όμως του διαβόλου εισήλθε στον κόσμο ο θάνατος».

Μετά το γεγονός αυτό, οι άνθρωποι πέθαιναν και η φθορά βασίλευε στη ζωή τους και ξεπερνούσε τη φυσική κατάσταση του ανθρώπινου γένους. Διότι η φθορά είχε λάβει την απειλή του Θεού εναντίον των ανθρώπων σε περίπτωση παράβασης της εντολής.

Επιπλέον, και στη διάπραξη των αμαρτημάτων τους οι άνθρωποι δεν είχαν κάποιο όριο· επεκτείνονταν σιγά σιγά και έφτασαν τέλος στην ασυδοσία.

Στην αρχή, ανακάλυψαν την κακία και προκάλεσαν σε βάρος του εαυτού τους το θάνατο και τη φθορά. Στη συνέχεια, παρεκτράπησαν σε αδικίες και ξεπέρασαν κάθε είδος παρανομίας. Δεν σταμάτησαν σ’ ένα κακό, αλλά συνεχώς επινοούσαν νεότερα κακά· έτσι, έφτασαν στο σημείο να γίνουν αχόρταγοι στις αμαρτίες.

Παντού γινόταν μοιχείες και κλοπές· όλη η γη ήταν γεμάτη από φόνους και αρπαγές. Κανένας νόμος δεν μπορούσε ν’ αντιμετωπίσει τη φθορά και αδικία.

Όλα τα κακά, καθένα χωριστά και όλα μαζί, τα έκαναν όλοι.

Πολεμούσαν πόλεις εναντίον πόλεων· επαναστατούσαν έθνη εναντίον άλλων εθνών. Όλη η οικουμένη είχε διαιρεθεί από επαναστάσεις και μάχες· καθένας συναγωνίζονταν τον άλλον σε παρανομίες.

Δεν τους ήταν άγνωστες ούτε οι παρά φύσιν καταστάσεις, όπως το είπε και ο μάρτυρας του Χριστού Απόστολος (Παύλος): «Οι γυναίκες άλλαξαν τη φυσική χρήση του σώματός τους σε παρά φύσιν· το ίδιο και οι άνδρες: άφησαν τη φυσική σχέση με τις γυναίκες και στράφηκαν με πάθος να επιθυμούν τους ομοφύλους τους· άνδρες με άνδρες διαπράττουν διαστροφικές ασχήμιες. Πληρώνονται όμως στον ίδιο τους τον εαυτό το αντίτιμο της διαστροφικής ζωής τους».

Επειδή λοιπόν κυριάρχησε ο θάνατος και η φθορά παρέμενε στη ζωή των ανθρώπων, το ανθρώπινο γένος χανόταν· ο λογικός και κατ’ εικόνα Θεού πλασμένος άνθρωπος καταστραφόταν.

Έτσι, το έργο του Θεού που γινόταν οδηγούνταν στην απώλεια...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

----------                                                                                    ----------

Ὁ λόγος αὐτός, ὅπως καὶ ὁ «Κατὰ Εἰδώλων», γράφτηκε περὶ τὰ ἔτη 317-319 μ.Χ. Σ᾿ αὐτὸν ἐξετάζεται τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς σαρκώσεως τοῦ ἄσαρκου Λόγου τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου παίζει τὸν σπουδαιότερο ρόλο γιὰ τὴν δημιουργία, τὴν κτίση καὶ τὸν ἄνθρωπο. Ὁδηγεῖ στὴ θέωση, ὅπως μὲ ἔμφαση θεολογεῖ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος: «ὁ Λόγος ἐνανθρώπησε, γιὰ νὰ θεοποιηθοῦμε ἐμεῖς». Ἀφορᾷ τὸ νόημα καὶ τὸν στόχο τῆς ὑπάρξεως καὶ τῆς ζωῆς μας.

Ἀπόδοση εἰς τὴν νέα Ἑλληνική: Ἀρχιμανδρίτης Δωρόθεος Πάπαρης

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου