«Ήταν μια εκκλησία εις τον δρόμον, η Παναγία στο Χρυσοβίτσι, και το καθησιό μου ήτο όπου έκλαιγα την Ελλάς…»

 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ,εζωγραφήθη
δια χειρός Φωτίου Νικολάου
Κόντογλου 1960

"Η εικόνα της Παναγίας που έκανε την προσευχή του ο Κολοκοτρώνης στα Δερβενάκια. Επιδιορθώθηκε και ξαναζωγραφήθηκε όπου ήτανε χαλασμένη από τον Φ.Κ."

Σημειώνει ο Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του, διά χειρός Τερτσέτη, «Ήταν μια εκκλησία εις τον δρόμον, η Παναγία στο Χρυσοβίτσι, και το καθησιό μου ήτο όπου έκλαιγα την Ελλάς…

Σίμωσα, έδεσα το άλογό μου σ’ ένα δένδρο, μπήκα μέσα και γονάτισα. Παναγία μου είπα από τα βάθη της καρδιάς μου και τα μάτια μου δάκρυσαν. Παναγία μου βοήθησε και τούτη τη φορά τους Έλληνες να ψυχωθούν. Έκανα το Σταυρό μου,

Φώτης Κόντογλου: Στολή αφθαρσίας

Για του Χριστού την πίστιν την αγίαν,

για της πατρίδος την ελευθερίαν,

γι’ αυτά τα δύο πολεμώ,

γι’ αυτά να ζήσω επιθυμώ,

κι αν δεν τα αποκτήσω

τι μ’ ωφελεί να ζήσω;

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 έχει μια πνοή αγιασμένη, κι η ιστορία της είνε σαν συναξάρι. Η Ελλάδα μπορεί να παρασταθεί σαν τη μητέρα των Μακκαβαίων που είδε να βασανίζονται και να σφάζονται μπροστά της τα παιδιά της ένα-ένα.

«Ποιος είναι αυτός, και πώς τον λεν, που συμβουλές μας δίνει;»

(...) Να αναφέρω εδώ  τι γράφει ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης (κατόπιν μοναχός Ανδρόνικος),  σε άρθρο του στο περιοδικό «Οι Τρεις Ιεράρχαι» (φύλλο 606/1925), για τον μπουρλοτιέρη του αγώνα, τον Κωσταντή Κανάρη, επεισόδια πραγματικά αξιοθαύμαστα.

«Διηγούνται ότι ο Ναύαρχος πιστός τηρητής των νηστειών της Εκκλησίας, μίαν Τεσσαρακοστήν ησθένησεν. Ο δε ιατρός διέταξε να καταλύση χάριν της υγείας του, ζωμόν ή γάλα..

– Αδύνατον! Ηρνήθη ο Ναύαρχος.

Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης για τον ήρωα στρατηγό Μακρυγιάννη

Μα γιατί να μας φαίνεται παράξενο το να βλέπει θεϊκά οράματα ένας τόσο καλός άνθρωπος όπως ο Μακρυγιάννης με ψυχική καθαρότητα, ειλικρίνεια, θεϊκή δικαιοσύνη, αρχοντιά πνευματική, φιλότιμο, θυσία κ.α;

Από μικρό παιδάκι έκανε εδαφιαίες μετάνοιες αντί γυμναστική, προσκυνούσε τον Θεό με ευλάβεια, μέχρι τα γεράματα του μετάνοιες με τις ώρες, παρόλο που είχε και τραύματα, που άνοιγαν οι πληγές του προσκυνώντας τον Θεό και ζητώντας την βοήθεια για την σωτηρία

Βαρυσήμαντες ὁμολογίες κορυφαίων τῆς ἐποχῆς γιὰ τὸ 1821

«Πολεμοῦμε πρὸς τοὺς ἐχθροὺς τοῦ Κυρίου μας... Ὁ πόλεμός μας δὲν εἶναι ἐπιθετικός, εἶναι ἀμυντικός, εἶναι πόλεμος τῆς δικαιοσύνης κατὰ τῆς ἀδικίας, τῆς χριστιανικῆς θρησκείας κατὰ τοῦ Κορανίου, τοῦ λογικοῦ ὄντος κατὰ τοῦ ἀλόγου καὶ θηριώδους τυράννου».

Γ´ Ἐθνικὴ Συνέλευση (Τροιζήνα 1827)

«Ἐλᾶτε μ᾿ ἕνα ζῆλο σ᾿ ἐτοῦτον τὸν καιρό, νὰ κάμωμεν τὸν ὅρκον ἐπάνω στὸν Σταυρόν».

Ῥήγας Βελεστινλῆς. Θούριος

Αυτά τα λόγια του Κολοκοτρώνη προς τον Ιμπραήμ, πρέπει να αποτελούν φάρο για τους Έλληνες

Θ. Κολοκοτρώνης προς Κεχαγιά του Ιμπραήμ: «Αυτά που μας φοβερίζεις να τα κόψεις και να κάμεις ούτε πόλεμος είναι, ούτε πέραση έχουν σ’ εμάς. Εδώ, τώρα, ξανάγινε Ελλάδα.

Όχι τα σπίτια, όχι τα δένδρα να μας κάψεις, αλλά και πέτρα πάνω στην πέτρα να μην αφήσεις, όσοι Ελληνες μείνουν, ακόμη και ένας μονάχα, πάντα θα πολεμούμε για τον τόπο μας, στους κάμπους ή και στα βουνά για την ελευθερία μας. Μην ελπίζεις λοιπόν πως θα ξαναγίνουμε δούλοι και πως τη γη μας θα την κάμεις δική σου. Βγάλ ’το απ’ το νου σου!»