4 Αυγούστου 2016

Ἐφηβεία (13-16) ἐτῶν

Βαρβάρας Καλογεροπούλου-Μεταλληνοῦ 
δρος Θεολογίας-πτυχ. Φιλολογίας

 Ἡ πιό δύσκολη ἡλικιακή φάση. Πολλές ψυχοσωματικές ἀλλαγές συμβαίνουν σέ σύντομο χρονικό διάστημα. Ὁ ἴδιος ὁ ἔφηβος, ἐντοπίζοντας τίς ραγδαῖες ἀλλαγές στόν ἑαυτό του, πού εἶναι σωματικές καί ψυχικές, ζεῖ ἔντονες καταστάσεις ἀμφιθυμίας.  Πότε εἶναι αἰσιόδοξος, χαρούμενος,δυναμικός, ἀλλά καί πολύ σύντομα ἀλλάζει διάθεση, δείχνει ἀδιάφορος, ἀμήχανος, ἀπαισιόδοξος, ἀπορριπτικός, μέ μειωμένη αὐτοεκτίμηση. Γενικά, παρουσιάζει συναισθηματική ἀστάθεια καί συχνά ξεσπάσματα θυμοῦ.

          Σ`αὐτές τίς ἀντιφατικές συμπεριφορές καί ἀπειλές τοῦ ἐφήβου χρειάζεται ἐκ μέρους τῶν παιδαγωγῶν καί συγκεκριμένα τῆς μητέρας καί γιαγιᾶς νά ὁπλιστοῦν μέ πολλή ὑπομονή, ταπείνωση, ἀνεξικακία, καί εὐελιξία στόν χειρισμό τῶν κρίσεων καί ἀπαιτήσεών του. Ἡ ἀνεκτικότητα, ἐπιείκεια καί πραότητα, ἄς μή τό ξεχνοῦν οἱ παιδαγωγοί, θά φέρουν ὁπωσδήποτε καλύτερα ἀποτελέσματα ἀπό τή χρησιμοποίηση τῆς καταπίεσης καί βίας. Καί σήμερα πολλοί γονεῖς ἀγωνιοῦν, γιατί βρίσκονται ἀντιμέτωποι μέ τίς τάσεις ἀπομάκρυνσης τῶν ἐφήβων ἀπό τήν οἰκογένεια. Διερωτῶνται μάλιστα ἄν εἶναι δυνατόν ἕνας γονέας νά ἀντιμετωπίσει τήν ὀργισμένη συμπεριφορά καί τήν τάση τους γιά ἀνεξαρτησία χωρίς νά ἐφαρμόσει αὐστηρότητα καί βία. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀπαντᾶ: <<Θά πρέπει νά ἀγωνιστοῦμε μέ τήν ἀνοχή καί τήν ὑπομονή>>(PG 48,635),<<μέ τήν πειθώ καί τήν ἐπιείκεια>>(PG 60,139). Ἐνῷ ὁ εὐαγγελικός λόγος δίνει περιθώρια καί γιά ἄλλη μορφή γονεϊκῆς συμπεριφορᾶς: τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἐλευθερίας τοῦ προσώπου. Στήν ἐπιμονή τοῦ νέου ἑπομένως γιά ἀπόλυτη ἀνεξαρτησία , ἂς τόν ἀφήσουμε <<νά πάθει γιά νά μάθει>> , ὅπως ὑποδεικνύεται καί ἀπό τήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ . Μόνο πού θά παρέχουμε πολλά δείγματα στόν νέο, ὅτι ἡ ἀγάπη μας γι' αὐτόν παραμένει ἀμείωτη καί ὅτι πάντοτε εἶναι καλοδεχούμενη ἡ ἐπιστροφή του.
         Στήν ἐφηβεία ἀναδύονται ἔντονες ἀμφιβολίες, ἀλλά καί σύγχυση ἐσωτερική, πού σχετίζεται μέ τή θρησκευτικότητα. Ὅ,τι χριστιανικό εἶχε παραλάβει ἀβασάνιστα ὡς παιδί, στήν ἐφηβεία τό ἀμφισβητεῖ καί πολλές φορές τό ἀπορρίπτει. Ἡ συμμετοχή του στή λατρεία περιορίζεται καί τά ἐνδιαφέροντά του στρέφονται σέ ἄλλες κατευθύνσεις. Αὐτό δέν σημαίνει ἀπιστία, ἀλλά μιά ἀνακατάταξη κι ἕνα βασανισμό τοῦ <<πιστεύω>> του -καί αὐτό εἶναι φυσιολογικό- γιά νά κατασταλάξει στό προσωπικό του <<πιστεύω>>. Καί ἐδῶ πάλι χρειάζεται πολλή <<τέχνη>> ἀπό τούς παιδαγωγούς , ὥστε μέ τήν ὑπομονή καί ἀνεκτικότητα , μέ τό σεβασμό τῆς θρησκευτικῆς του ἐλευθερίας καί τήν ἔλλειψη αὐταρχικότητας, προπάντων μέ τόν διάλογο, τό παράδειγμα καί τή θερμή προσευχή τους, νά ἐπηρεάσουν θετικά τόν ἔφηβο. Καί τοῦτο γιατί στά θέματα πίστεως δέν χωρεῖ ὁ ἐξαναγκασμός, ὁ λόγος τοῦ Κυρίου εἶναι σαφής : <<εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν>> (Ματθ. 16,24), ἡ δέ θρησκευτική ζωή δέν ἀναπτύσσεται τόσο μέ τή διδασκαλία ὅσο μέ τήν ἐπίδραση ζωντανῶν θρησκευτικῶν προσωπικοτήτων.
          Στούς βίους τῶν Ἁγίων παρατηροῦμε πόσο ἡ ζωή τους ἐπηρεάστηκε ἀπό κάποια ἁγιασμένη ψυχή ,πού συναναστράφηκαν, ὅταν ἦταν παιδιά. Ὁ Μ. Βασίλειος μέ πολλή εὐγνωμοσύνη ἀναφέρεται στή γιαγιά του, Μακρίνα, καί στή Μητέρα του , Ἐμμέλεια, εὐγνωμονῶντας τες, διότι τοῦ μετέδωσαν τήν ὀρθόδοξη πίστη μέ τόν λόγο καί τή ζωή τους. Τήν πίστη μάλιστα πού παρέλαβε ὁ Μ. Βασίλειος ἀπό τή γιαγιά καί τή μητέρα του, τήν προβάλλει ὡς ἐχέγγυο τῆς σωστῆς πίστεώς του. Ἀλλά καί ὁ σύγχρονος μας ἅγιος Νεκτάριος θυμᾶται τήν ἀγάπη τῆς γιαγιᾶς του καί πῶς στεκόταν, ὅταν προσευχόταν μπροστά στίς εἰκόνες. Ὁπωσδήποτε ὅμως ἡ χριστιανική οἰκογενειακή ἀτμόσφαιρα, ἡ ζωντανή ἐνοριακή ζωή μέ τήν κατήχηση, τή λειτουργική, μυστηριακή καί φιλανθρωπική της δράση βοηθοῦν σημαντικότατα τόν ἔφηβο νά ξεπεράσει τίς ἀμφιβολίες καί ἀντιρρήσεις του.
        Συμπερασματικά, οἱ γονεῖς καί παιδαγωγοί ὀφείλουν μέ τή δική τους παραδειγματική ζωή νά ἐμπνέουν στούς νέους ἐνθουσιασμό γιά τή ζωή μέ πληρότητα καί καθολικότητα. Ὁ γογγυσμός, ἡ πικρή ἀγανάκτηση καί ἡ ἀπόρριψη τῶν παιδιῶν πού παρεκτρέπονται δείχνουν ἔλλειψη ἐλπίδας καί ἀπομακρύνουν ἀκόμη περισσότερο τά παιδιά ἀπό τούς παιδαγωγούς τους.
         Καί ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι οἱ προσευχές καί τά δάκρυα τῆς Μόνικας μετέστρεψαν τόν ἄσωτο γυιό της Αὐγουστίνο σέ ἅγιο... καί ὅτι τά δάκρυα τῶν φυσικῶν παιδαγωγῶν, τῆς μητέρας καί γιαγιᾶς, γιά τά παιδιά τους πού ἀπομακρύνονται ἀπό τήν Παναλήθεια-Χριστό, μετατρέπονται σέ θεραπευτικά φάρμακα. Γιατί εἶναι δύσκολο στό παιδί νά λησμονήσει τά δάκρυα τῆς μάννας καί τῆς γιαγιᾶς, πού προέρχονται ἀπό τή δική του ἀνάρμοστη συμπεριφορά.


Ενωμένη Ρωμηοσύνη 

Ανατομία Οικογενειακών Θεμάτων
          

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου