Άγιος Νικόδημος ο Οσιομάρτυρας από την Βέροια

Ό άγιος Νικόδημος γεννήθηκε στη Βέροια από πλούσιους γονείς στα χρόνια της βασιλείας του Ανδρόνικου Β. Μετά από περιπλάνηση πολλών ετών πήγε στην Θεσσαλονίκη και έγινε μοναχός στην Μονή Φιλοκάλους, στην οποία ηγούμενος ήταν ό φιλόθεος, ό μετέπειτα μητροπολίτης Ήρακλείας και αργότερα Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Τον μοναχό Νικόδημο απασχολούσε πολύ ή κατάσταση των παραστρατημένων γυναικών και είχε ως καθημερινή του αποστολή την ανόρθωση τους. Αψηφούσε τις κακολογίες και έβαζε σε κίνδυνο την υπόληψη και την ζωή του για να μπορώ να συζητά μαζί τους και να τις πείθει να επιστρέψουν στην ηθική ζωή. 

Ό βιογράφος του αναφέρει ότι ό άγιος ζούσε σε τέλεια ένωση με τον Θεό κι αυτό τον βοηθούσε να νικά τις ανθρώπινες επιθυμίες. Κι ενώ τον συμβούλευαν να αποφεύγει την επικοινωνία με τις κοινές γυναίκες, ό Νικόδημος επιθυμούσε να αναστήλωση σ' αυτές την «εικόνα του Θεού». Μοίραζε ψωμί κι όποια ποσά έφθαναν στα χέρια του στους φτωχούς και στις πόρνες με την ελπίδα ότι θα εγκατέλειπαν το αμαρτωλό επάγγελμα τους, μιμούμενος έτσι το ίδιο έργο σε προηγούμενους αιώνες.

Οι μοναχοί της Μονής του δεν αντιλαμβάνονταν την πνευματική του καλλιέργεια και του συμπεριφέρονταν ως μέθυσο και πόρνο.

Το έργο του αγίου Νικόδημου μεταξύ των παραστρατημένων γυναικών είχε τόση επιτυχία πού κυριολεκτικά εξαγρίωσε τούς μαστροπούς πού έχασαν τα κέρδη του. Μια μέρα, λοιπόν, πού ό άγιος μιλούσε με τις γυναίκες αυτές, τον πλησίασαν, έβγαλαν τα σπαθιά τους και τον κατεπλήγωσαν. Ό άγιος πληγωμένος βαρειά κατάφερε να φθάση περπατώντας μέχρι την πύλη του μοναστηριού, αλλά ό ηγούμενος αρνήθηκε να τον δεχθή. Έτσι, πέθανε έξω από το μοναστήρι και ετάφη λίγο πιο πέρα από αυτό. Το σώμα του ρίχθηκε σε μέρος δυσώδες.

Αργότερα έγινε ανακομιδή του λειψάνου του και έπανετάφη με εκκλησιαστικές τιμές στην γενέτειρά του Βέροια. Συγγραφέας του εγκωμίου του αγίου Νικοδήμου ήταν ό ίδιος ό ηγούμενος της μονής πού είχε αρνηθεί να περίθαλψη τον πληγωμένο από τούς μαστροπούς άγιο. Το εγκώμιο, ωστόσο, το έγραψε αρκετά χρόνια μετά την αναγνώριση του Νικοδήμου ως αγίου.

Οι αλλεπάλληλες καταστροφές των τόπων δε διέσωσαν το λείψανό του, αλλά ούτε και την ακριβή θέση της Μονής Φιλοκάλλους. 

Η μνήμη του Αγίου μετά την ανάσυρση από τη λήθη των αγώνων του τοποθετήθηκε από τον Μητροπολίτη Βεροίας κ. Παύλο Γιαννικόπουλο στις 24 Νοεμβρίου, επέτειο χειροτονίας εις αρχιερέα του μακαριστού επισκόπου.

ΠΗΓΗ