Μελέτη στο αποστολικό ανάγνωσμα: «ἐλάλουν πρός τούς Ἑλληνιστάς, εὐαγγελιζόμενοι τόν Κύριον Ἰησοῦν»

 
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

Γέροντος Δωροθέου

Ἡ πορεία τῆς Ἐκκλησίας μέσα στήν ἱστορία γίνεται καί διά μέσου συγκρούσεων ἀντιλήψεων καί προσώπων. Ἡ Ἐκκλησία πορεύεται νικηφόρα πρός τήν τελείωση ὁδηγούμενη ἀπό τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ἐκκλησία ἐκβάλλει ὡς ποταμός στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 

Ἡ ἀρχική ἀντίληψη τῶν μαθητῶν τοῦ Κυρίου ἦταν πώς ὁ Χριστιανισμός εἶναι διδασκαλία προορισμένη γιά τούς Ἰουδαίους. Τό ὅραμα, ὅμως, τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου καί ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στούς ἐξ ἐθνῶν χριστιανούς στήν Ἱόππη, μετέβαλαν τήν ἀρχική ἀντίληψη. Πλέον, μετά κυρίως τήν πρώτη Ἀποστολική Σύνοδο, τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου ἄρχισε νά μεταδίδεται σέ πάντα τά ἔθνη, κυρίως ὅμως στούς Ἑλληνιστές, δηλαδή τούς ἔχοντες ἑλληνική παιδεία. Καθοριστικό ρόλο στήν ἀντίληψη ὅτι ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου εἶναι γιά ὅλα τά ἔθνη καί δέν χρειάζεται πλέον ἡ περιττομή ἔπαιξε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.

Καθώς διανύουμε τήν περίοδο μετά τήν Ἀνάσταση, ἡ Ἐκκλησία λουσμένη στό φῶς τῆς Ἀνάστασης ψάλλει: «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός...». Οἱ συνέπειες τῆς Ἀνάστασης ἐπέρχονται σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους. Τό γεγονός τῆς Ἀνάστασης ἀφορᾶ ὅλους τούς ἀνθρώπους. Ἔχει συμπαντικό χαρακτήρα. Μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀνακαινίζεται ἡ ἀνθρώπινη φύση γιατί ὅλη ἡ άνθρώπινη φύση ἦταν ὑποστασιασμένη στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Συνεπῶς, εἴμαστε συνδεδεμένοι μέ τό Χριστό. Αὐτά πού ὁ Χριστός ἔχει κατά φύσει ἐμεῖς τά ἔχουμε «κατά χάρη» καί «κατά υἱοθεσία». Κατά τόν Ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κροστάνδης κάθε Κυριακή γιορτάζουμε τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀλλά καί τήν δική μας ἀνάσταση. Τό γεγονός ὅτι ὁ Χριστός ἀναστήθηκε εἶναι ἐγγύηση γιά τήν δική μας ἀνάσταση. Ἡ ἀνάσταση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ δυνατότητά του νά μετέχει στήν αἰώνια ζωή. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά συνδοξάζεται μέ τόν Χριστό. Σύμφωνα μέ τούς λόγους τοῦ Κυρίου: «αὕτη δέ ἐστίν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκουσί σε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν»( Ἰωαν. 17, 3). 

Αὐτή ἡ Ἀνάσταση μπορεῖ νά γίνεται κάθε μέρα. Ἡ Θεία Λειτουργία γίνεται κάθε μέρα. Ἐμεῖς μποροῦμε νά γίνουμε συγκληρονόμοι καί συγγενεῖς τοῦ Θεοῦ. Ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἐπαρκής γιά τήν σωτηρία μας, ἦταν «λύτρο κατάλληλο». Ἡ Ἀνάσταση ἔγινε μία φορά, γιά πάντα, γιά ὅλους. Κατά τούς Πατέρες «ὑπέρ πάντων ἀπέθανε, ὑπέρ πολλῶν». Ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἡ βάση, τό θεμέλιο τῆς ἐν Χριστῶ ζωῆς. Ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ ἔλεγε ἀντί ἄλλου χαιρετισμοῦ στούς ἐπισκέπτες του: «Χριστός Ἀνέστη, χαρά μου». 

Πῶς ἔγινε ἡ ἀνακαίνιση τῆς ἀνθρώπινης φύσης; Ἔγινε στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Ὄχι ἄλλος ὁ Χριστός καί ἄλλη ἡ θέωση τῆς ἀνθρώπινης φύσης. Ὅλα ἔγιναν στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ, λοιπόν, ἀφορᾶ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. Ὁ Χριστός ἀνακεφαλαιώνει ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀνακαινίζει ὅλη τήν ἀνθρώπινη φύση. Ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς ὀφείλει νά «οἰκειοποιηθεῖ» τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή ἡ οἰκειοποίηση εἶναι ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀφορᾶ κάθε ἕναν ἀπό ἐμᾶς προσωπικά. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει ἁπλά νά ἀποδεχθεῖ τό σωτηριῶδες ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Νά διαγράψει μία πορεία χριστοποίησης τῆς ζωῆς του. Στήν θέση τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ νά θέσει τόν Χριστοκεντρισμό. Ἐφόσον ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕνα Χριστιοκεντρικό, Θεοκεντρικό γεγονός ὁ ἄνθρωπος, κατά τό δυνατόν, ὄφείλει νά προσανατολίσει τήν ὕπαρξή του κατάλληλα ἀπό αὐτή τήν ζωή. Αὐτό δέν εἶναι μία πολυτέλεια, εἶναι μία ἀνάγκη.

Ἡ ἑλληνική παιδεία ἔπαιξε καί παίζει σημαντικό ρόλο στά πράγματα. Ἡ συγγραφή τοῦ Εὐαγγελίου στήν ἑλληνική γλῶσσα, ὁ ρόλος τῶν Ἀπολογητῶν Πατέρων πού εἶχαν ἑλληνική παιδεία, ὁ λεγόμενος «σπερματικός λόγος» τῶν ἀρχαίων ἑλλήνων συγγραφέων καί φιλοσόφων ἀλλά καί ἡ ἑλληνική παιδεία τῶν Μεγάλων Ἱεραρχῶν καί Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων προσέφεραν στόν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου τήν δομή καί σημαντικότητα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καί παιδείας. Τό Εὐαγγέλιο ἀπευθύνεται σέ ὅλους τούς λαούς, σέ κάθε φυλή καί γλώσσα. Ἡ δομή ὅμως τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας πού ἐπιτρέπει ἀναλυτική καί συνθετική νοητική διεργασία καί ἀκριβολογία, ἐπελέγη ἀπό τούς ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς γιά τήν συγγραφή τῶν συγγραμμάτων τους.

Σήμερα, εἴμαστε ἐνώπιον τοῦ φαινομένου τῶν προσφύγων πολέμου καί τῶν μεταναστῶν. Εἶναι ἄνθρωποι πλασμένοι κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ. Καί μόνο τό κατ’ εἰκόνα  Θεοῦ δίνει ἄπειρη ἀξία σέ κάθε ἄνθρωπο. Ὁ Χριστός καί γι’ αὐτούς ἀπέθανε. Καθώς εἶπε στόν Νῶε: «ὁ ἐκχέων αἷμα ἀνθρώπου, ἀντί τοῦ αἵματος αὐτοῦ ἐκχυθήσεται, ὅτι ἐν εἰκόνι Θεοῦ ἐποίησα τόν ἄνθρωπο»( Γεν. 9, 6). Ἄν ἀγαπᾶς καί σέβεσαι τόν Θεό, ἀγαπᾶς καί σέβεσαι κάθε ἄνθρωπο. Στό πρόσωπο κάθε ἀνθρώπου βλέπεις τόν πλάστη του. Ἡ κόλασή σου δέν εἶναι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι. Ὁ ἄνθρωπος τελειοῦται στήν σχέση του μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Ὁ Θεός ἄς μᾶς φωτίσει καί καθοδηγήσει νά διδάξουμε καί σ’αὐτούς τήν Ὀρθοδοξία καί τήν Ὀρθοπραξία.